Nowa Lewica

Kiedy rok temu byliśmy na początku nowej kadencji Parlamentu Europejskiego i w trakcie decydowania o kształcie pozostałych unijnych instytucji, dominującym tematem, który miał wyznaczyć kurs Wspólnoty na następne lata, był Brexit. Dziś, choć proces negocjacji przyszłych relacji ze Zjednoczonym Królestwem przebiega niemrawo, a nad mieszkańcami obu stron kanału wisi widmo gwałtownego przerwania dotychczasowych powiązań, temat ten zszedł z afisza ustępując miejsca koronawirusowemu kryzysowi oraz walce o środowisko naturalne dla kolejnych pokoleń Europejczyków.

Reagując na rozwój pandemii Wspólnota udowodniła, że potrafi działać solidarnie oraz że współpraca przynosi wymierne korzyści wszystkim jej stronom. Współdziałanie w zakresie zamawiania sprzętu medycznego, zorganizowane akcje powrotów obywateli Unii Europejskiej, kolejne specjalne fundusze przeznaczane na pomoc przedsiębiorcom czy badania nad lekiem i szczepionką na wirusa to tylko niektóre z inicjatyw instytucji europejskich z ostatnich tygodni i miesięcy. Nie wszystkie państwa włączyły się w te działania z równym zaangażowaniem i entuzjazmem. Polki i Polacy nie mogli skorzystać ze sprzętu sprowadzonego w ramach wspólnych procedur przetargowych. Nasz narodowy przewoźnik lotniczy nie wziął udziału w organizowaniu powrotów Europejczyków do domów. PiSowski rząd nie komentował kolejnych europejskich zastrzyków gotówki ratujących polskich przedsiębiorców, chętnie natomiast krytykował Wspólnotę za brak solidarności, samemu odwracając się plecami do kolejnych inicjatyw z Brukseli.

Dzisiaj, poza skuteczną walką z samą pandemią, Wspólnota stara się wypracować plan działań na przyszłość. Służyć ma temu nowa perspektywa finansowa Unii oraz specjalny Fundusz Odbudowy. Nowe narzędzia stymulowania rozwoju europejskiej gospodarki potrzebują również nowych źródeł finansowania. Jednym z nich może być specjalna opłata za wytwarzanie plastiku niepodlegającego powtórnemu wykorzystaniu. To pomysł krążący po brukselskich korytarzach od miesięcy, ale dziś już głośno deklarowany przez europejskie instytucje. Jego podstawowym celem nie jest jednak zapewnienie dodatkowych środków w unijnym budżecie, a ograniczenie, szkodliwej dla nas, naszych dzieci i wnuków, produkcji nieskończonych ilości śmieci, a co za tym idzie ratowanie środowiska naturalnego dla kolejnych pokoleń Europejczyków.

Innym źródłem dodatkowych dochodów Unii mógłby zostać podatek nałożony na cyfrowych gigantów. Firmy, które od lat korzystają na obracaniu naszymi danymi, powinny podlegać sprawiedliwym zasadom podatkowym w miejscu, w którym rzeczywiście zarabiają. Dziś to właśnie nasze dane stały się najcenniejszym „surowcem” na świecie, bijąc nawet ropę, gaz czy złoto. Tymczasem utrzymujące się z nich firmy unikają nadal współodpowiedzialności za rozwój lokalnych społeczności, na których opiera się ich biznes. Międzynarodowe organizacje gospodarcze od miesięcy starają się wypracować w tym zakresie wspólne stanowisko. Gra interesów między Stanami Zjednoczonymi a Europą, utrudnia jednak osiągnięcie kompromisu. W tym samym czasie, niektóre państwa europejskie zdecydowały się na samodzielne działania w tym zakresie. Francja czy Czechy postawiły na podatek cyfrowy mimo nacisków i protestów ze strony Waszyngtonu. Rząd Zjednoczonej Prawicy w Polsce również w tej kwestii nie wykazuje się jednak samodzielnością i decyzyjnością. Jadąc do Brukseli premier Morawiecki potwierdza potrzebę wspólnotowych regulacji dla cyfrowych gigantów. Wracając do Warszawy zaczyna kluczyć i wypierać się własnych deklaracji. Jakby bliskość amerykańskiej ambasady działała na szefa polskiego rządu obezwładniająco. Tymczasem środki możliwe do pozyskania w ramach sprawiedliwego opodatkowania dużych podmiotów, mogłyby zostać wykorzystane chociażby na rzecz rozwoju polskich i europejskich projektów cyfrowych, dalszego obniżania kosztów pozyskiwania energii z czystych źródeł czy walki z wykluczeniem cyfrowym całych części społeczeństwa. Wagę tego ostatniego zagadnienia pokazała jasno pandemia i chaotyczne próby wdrożenia zdalnego nauczania. Uczniowie z rodzin wielodzietnych czy najbiedniejszych dosłownie zniknęły z pola widzenia systemu edukacji. Wykluczenie cyfrowe we współczesnym świecie staje się jednym z największych wyzwań cywilizacyjnych, a młode pokolenie Polek i Polaków naraża na pozbawienie równych szans na światowym rynku.

Unia Europejska opiera się na zasadzie solidarności i współpracy. W tym kontekście istotne jest również pokazywanie jej działań obywatelom Wspólnoty i tłumaczenie zachodzących w niej procesów. Jako poseł do Parlamentu Europejskiego chcę dbać o pełną transparentność procesów zachodzących w tej instytucji. W ramach swoich aktywności, jeszcze przed wybuchem pandemii i pojawieniem się związanych z nią obostrzeń, zaprosiłem reprezentację mieszkańców całego województwa łódzkiego do osobistych odwiedzin brukselskiej siedziby Parlamentu. W ramach spotkań Europejki i Europejczycy z łódzkiego mogli dowiedzieć się jakie mechanizmy kierują pracami tej instytucji, jak przebiega proces decyzyjny oraz jaką rolę w całym systemie odgrywa, wskazany przez nich w wyborach, reprezentant regionu. Wierzę, że tylko poprzez dialog i zrozumienie walczyć można z niesprawiedliwymi stereotypami dotyczącymi Unii. Również z tego powodu niecierpliwie czekam na powrót do rzeczywistości umożliwiającej nam kolejne spotkania i debaty dotyczące naszej europejskiej rodziny, w Brukseli, Strasburgu i moich biurach w regionie.

Marek Belka, eurodeputowany